Ngược Dòng

Lượt xem: 11
30 ngày trước
Bạn có thể sử dụng mũi tên trên bàn phím để qua chương
Cấu hình
Báo cáo
Lưu truyện

 

 

         Ngày mai, tôi sẽ không còn tìm lại được những điều đã làm nên tôi nữa. Những thứ cho dù đã cũ kĩ nhưng nó đã làm nên một bản thể đang chảy ra những dòng tâm sự trong thời điểm này. Dù gì thời gian cũng đã qua, tuy nhiên đã trót yêu thì không nỡ từ bỏ, người muốn sống chung thủy nhưng đời lại đổi thay nhiều.

         Hai tháng trước, tôi nhận được một lời mời làm một tay bút cho nhà xuất bản Hiện thực – Tương lai. Cái tên nói lên cả cái phương châm sáng tác được đưa vào quy định cho những nhà văn, tuy đó vẫn luôn là cái hiển nhiên, đã là nhà văn thì ai chả có ý thức ấy. Nhưng đó chỉ là cái hình thức bên ngoài để người khác nghĩ về nơi làm việc này với cái tên đó thôi. Trên đời mọi thứ cũng thế thôi, ai muốn người khác nghĩ gì về mình thì họ dựng hình tượng vẻ bề ngoài theo ý của mình. Chúng tôi, những nhà văn được mời về đó để viết những mẫu văn tâng bốc những kẻ giàu có, lắm tiền lắm của. Những người như vậy lại muốn người ta biết mình đang giàu có, muốn thể hiện mình là một trong những nhà nhân đạo dùng tiền để cứu lấy nhân sinh gian khổ.

         Nhớ thời gian trước, tôi cũng được mời theo ông Đạo, một nhà tài phiệt trong ngành xăng dầu, muốn đi một bữa từ thiện để đánh bóng tên tuổi của mình trên các mặt báo chí. Hôm ấy một đoàn xe khoảng bảy chiếc xe tải chở đầy hàng tiếp tế cho đồng bào vùng chịu ảnh hưởng cơn bão vừa đổ bộ vào từ biển Đông. Ông Đạo là người quyên góp và kêu gọi những điều đó, ngoài bảy xe tải, ông ta còn mướn thêm ba chiếc xe, một xe riêng cho ông ta, một xe cho những người khuân vác hàng, một xe dành riêng cho cánh báo chí được ông ta thuê đi theo. Xe riêng cho bản thân, xe cho những người đi theo hỗ trợ là chuyện thường rồi, chỉ có vinh dự thay cho cánh báo chí, những người viết lách được thuê hẳn một chiếc xe riêng để tập trung đông đảo chỉ để viết nhiều bài báo về cuộc thiện nguyện lần này.

Đối với những người viết lách kinh nghiệm như tôi và những người khác trên chuyến xe, chuyện dùng văn để tung hô một điều gì đó không quá khó, nhưng chúng tôi vẫn thường viết trước rồi sau đó nhận nhuận bút sau đúng theo thành quả, chứ không nhận tiền trước như hôm nay. Mà số tiền ấy thậm chí còn vượt xa tưởng tượng của chúng tôi, cái số tiền mà cho dù tôi nài nỉ một cách thê thiết rằng mình túng quẩn ra sao vẫn chưa chắc người ta sẽ rút túi ra cho, chỉ riêng tiền trả cho những nhà báo đã đủ mua cho ba chiếc xe hàng hóa thêm để đi cứu trợ rồi.

Đáng lẽ ra việc nhận tiền để tâng bốc là điều đi ngược lại với tôn chỉ làm nghề của chúng tôi, nhưng tiền công thì nhiều quá, không mướn người này thì mướn người khác thôi, tôi lại đang kẹt nhiều thứ phí cho vợ, cho con, nhà cửa, điện nước… Thế là cũng đành theo mà viết cho một bài khen ngợi một người có lòng hảo tâm.

         Khung cảnh ngổn ngang, người dân đã bị mất tài sản sau một cơn bão kèm theo lũ quét của đồng bào miền Bắc. Lớp lớp dắt díu nhau trên từng góc đường hỗn độn những cành cây, quần áo còn vắt vẻo đều ướt át, rách toang ra cả. Chuyến xe cứu trợ vừa đến nơi họ ùa ra như cố chộp lấy nguồn cung lúc nhu cầu họ chưa bao giờ cao đến như vậy. Lần lượt từng chiếc xe tấp vào, dòng người cũng theo đó mà ồ ạt tiếp cận những chiếc xe chở đầy lương thực, buồn ngủ thì gặp chiếu manh, ai cũng muốn có phần trước. Khi ai cũng yên ổn thì không sao, nhưng một khi đã cùng rơi vào cái cảnh ngặt nghèo thì ai cũng muốn là người thoát ra đầu tiên mà thôi. Họ chả thiết nghĩ ai cũng có phần mà phải giành giật cho nhọc công, chỉ cần lấy được càng nhanh càng tốt thôi, sợ thua thiệt. Thử hỏi có khác gì nhau.

         Nhìn mọi thứ lộn xộn hết cả lên, ông Đạo càng thích chí, ông nhanh chóng kéo phóng viên, đội máy quay ráo riếc chụp ảnh, quay hình lại cái cảnh đông đúc ấy. Người chủ tọa giơ tay vẫy chào dù chẳng ai để tâm, ông Đạo nói hãy lựa một góc thật đẹp vừa thấy ông thân thiện mà lấy được toàn cảnh người dân đang chèo kéo nhau. Chả mấy khi cũng có người chen vào màn ảnh, diễn khổ. Ông Đạo cũng thuận thế để diễn làm vị chân tâm cứu nhân độ thế.

         Tôi chỉ nép mình chút, cố ghi chép lại hình ảnh những đứa trẻ, cụ già đang bị xô ra ngày càng xa đám đông vào nhận đồ từ thiện, có người còn ra vào mấy đợt, khỏe mạnh thì lấy được nhiều, đến người yếu hơn vào thì vét kho. Yêu thương đến mấy chứ lúc bần cùng được cứu đói thì không. Họ cứ phải lao vào như đang chỉ nghĩ cho bản thân mình, cứu lấy cái thân tàn tạ. Trong giây phút ấy khi không còn một xu dính túi, không còn bất kỳ tài sản nào thì mới trở nên vô ý thức, vô phép tắc đến lạnh lùng.

Ông Đạo cũng giở thêm một sấp bao thư dày cộm. Phát mỗi người một bao thư, tiền bên trong sao mà dày thế, nghe người lấy đầu than rằng: “Có năm trăm ngàn thôi, làm chi cho mười tờ năm chục cho nó dày lên!”. Dẫu gì có còn hơn không, giá trị cũng có thay đổi đâu, cái cảm giác cho bao thư dày lại chả lọt vào ống kính thì thiếu sót quá, số tiền bỏ ra đâu có bao nhiêu, cốt yếu là đổi ra cho nó thành nhiều về số lượng thôi. Lòng tham của người cần, lòng cảm thán của người xem. Đến mức tác động song phương lại chả làm cho mấy nhà báo viết cho ông được thưởng thêm vài triệu. Nói đến thì thấy mà rối ren rằng, người đang cần giúp đỡ thì lấy lương thực và năm trăm ngàn, người đi theo chụp ảnh, viết lách nhơi nhơi cũng ăn tầm chục triệu, người đi từ thiện tưởng chừng thất thoát về tiền nhưng cái tên tuổi, cái danh lợi nó nườm nượp kéo về, đôi bên chả mấy khi cùng có lợi, như một chiến lược rất hiệu quả về kinh tế vậy.

         Người nhận cứ đến rồi đi, cái khung cảnh hỗn độn, xôn xang lúc nãy gần như đã tan tầm hết cả. Họ không còn dìu dắt, bồng bế nhau thay vào đó là chia nhau ra xách đồ đạc ai về nhà nấy. Ở ngoài đường chỉ còn những mảnh vải vụn của quần áo ai vừa rách, những mẫu kẹo mút mà đứa bé nào đó lỡ làm rơi mà không nhặt được. Các xe chở đầy thức ăn, đồ uống giờ đều rỗng tuếch cả.

Tôi cũng cố dạo thêm một vòng xung quanh chỗ chúng tôi vừa phát đồ từ thiện. Thật sự đã có những nhà đem ngay mì ăn liền vào pha mà ăn, cả nhà ngồi đợi nước sôi như đợi pháo hoa giao thừa. Người lớn thì đổ nước sôi vào tô, mấy đứa trẻ thì hồ hởi vỗ tay, nhảy khửng lên rồi lại ngồi bẹp xuống vì đói mệt. Họ ăn say sưa, ăn ngấu nghiến. Có khi tôi nghĩ một thùng mì gói lại khó lòng mà đủ với họ. Tôi đã kịp lưu lại bức ảnh gia đình ấy vào bộ sưu tập ảnh của mình.

Ngôi nhà tiếp theo, trên bàn họ thi nhau đếm xem có bao nhiêu bao thư, nhà đều đặn bốn người lớn, mười bao thư, mì gói mỗi người ôm về một thùng, bốn bao gạo. Có vẻ như thời thế được tạo bởi anh hùng, cái cách người ta giàu nghèo phân biệt cũng từ những điều như thế. Chỉ biết rằng nhà ấy thôi cũng lấy đi vài phần tiền, vài phần ăn của những người còn lại rồi. Ngán nổi tôi lại ngại viết về cái chuyện ấy, chẳng ai lại dám đưa lên báo đài cái hình ảnh rõ là xấu ấy.

Cảm xúc mâu thuẫn, chân tôi bước về đến đoàn vì nghĩ chuẩn bị phải về thôi. Nhưng tôi bất ngờ thêm một tập nữa, một bàn ăn thịnh soạn trong đó có ông Đạo, các vị lãnh đạo khu vực này. Bàn còn lại không thua kém, dành cho các nhà báo, phóng viên. Bàn cơm ngon lành thì dành cho các anh tài xế. Như mở tiệc sau cuộc cải cách nghèo đói, người cười, người nói, người thì ăn như một thực khách du lịch. Mấy ông lãnh đạo còn nhẹ nhàng chìa tay ra sau lớp áo cầm thêm vài cái bao thư mà ông Đạo dúi vào mình: “Cảm ơn các anh đã hợp tác cho đoàn chúng tôi cơ hội được giúp đỡ dân mình, bữa ăn thịnh soạn là chút lòng thành.”. Có ai mà dọn ra bàn ăn nhanh thế chứ, tôi còn chả thấy ông bồi bàn, phục vụ nào khi vừa lảng đi một chút, thế mà quay lại đã chuẩn bị hết rồi. Cứ ngỡ rằng khi ra đây từ thiện cũng phải ăn cơm canh đạm bạc, cá mắm rau xanh chứ đâu phải vịt quay, heo sữa chiên thế này. Tiền bạc để đoàn này hưởng thụ chắc lẽ vượt ra khỏi ngưỡng từ thiện rồi. Không biết cái kế hoạch của ông Đạo nó tươm tất đến mức nào mà diễn ra trơn tru thế. Không lẽ cái danh của ông muốn cũng phải cần một sự chuẩn bị kì công thế sao. Quả là một sự đầu tư ăn chắc mặt bền dù cho vốn là con số vượt tầm an toàn.

Nhớ đến đó thôi, tôi bị sức nóng đã cháy khét cả đầu lọc điếu thuốc xém bỏng tay mình ngăn lại dòng ký ức tràn về ấy. Chuyện sau đó thì đều như ý nguyện của ông Đạo, cánh nhà báo đều nhận được thù lao hậu hĩnh, có cả tôi nữa. Nhờ nó mà tôi nuôi được vợ con tôi một thời gian nữa. Người ở vùng đó cũng đỡ phải lo cái ăn cái mặc.

Tuy vậy tôi vẫn luôn nhớ đến cái gia đình hưởng hạnh phúc thật sự bằng những tô mì gói nóng hổi. Không biết họ có giành được tiền không, nhưng họ vẫn giữ được niềm vui khi có được miếng ăn. Còn tôi, có được miếng ăn mà lại có cho mình sự dằn vặt, nỗi ám ảnh khắc cốt ghi tâm đến vậy, để đến giờ vẫn nằm trong đội ngũ viết lách cho tên tuổi của một nhà tài phiệt nào đó, chính tôi lại là một người hành văn cứ nhìn lên mà viết những lời lẽ cảm thán cái cao cả. Cái cao cả được sắp đặt trong kế hoạch, nó đã được lên một ý tưởng táo bạo mà mỗi người được trả tiền để làm việc phải thuận theo, người được giúp cũng vô tình vì lòng tham, vì cái vô đạo đức mà trở thành những con rối trong vòng danh lợi.

Người làm nghề viết vậy có ý nghĩa gì chứ? Vô nghĩa cả. Tôi chỉ muốn bản thân mình thực sự được viết về cái cảnh đang thấp hơn mình, tôi muốn hòa mình vào thế giới đó và kéo những người cùng cực lên chứ không muốn đợi mỡ rơi từ mép mèo xuống đất cho chuột lại ngửi, nhấm nháp rồi một lúc nào đó cũng phải chờ đợi những miếng ăn thừa của kẻ khác. Tôi muốn đặt mình vào tâm thế của những người thực sự muốn tìm ra lối thoát cho riêng mình, tôi cũng muốn bung khỏi một vỏ bọc của một tay viết tầm cỡ trong việc cứ chăm chăm đến thứ đạo đức giả.

Nhưng nhìn lại, những người thực sự viết được theo lý tưởng được bao nhiêu người. Họ có tự nuôi sống được mình khi lúc nào cũng chỉ theo đuổi mãi khát vọng của bản thân hay không. Huống chi mình một vợ một con, sống và viết trong căn phòng thuê chật hẹp chưa đầy bốn mươi mét vuông.

Ngồi suy nghĩ mãi mà nghe tiếng con giật mình giữa đêm khóc không biết bao nhiêu lần, cứ mỗi tháng lại là tiền sữa, tả. Chưa kể đến ai trong nhà có bệnh hoạn gì là phải có tiền chạy ngay. Vợ mỗi tháng thì vẫn hay giục tiền nhà, tiền điện nước, tiền ăn. Cô vợ đẹp mà tôi lấy rồi cũng đến ngày phải bị hằng hà lý do chi tiền mà đầu tóc rối bù, vì cả ngày bận chăm sóc con và làm việc thêm tại nhà mà xuề xòa. Lấy nhau vì yêu nhưng cả cuộc sống hôn nhân cứ phải đau đáu vì tiền. Nghĩ đến đó thử xem còn tâm trí đâu nữa mà nghĩ về lý tưởng, về điều mà mình mong muốn được làm cho thỏa chí hướng riêng của mình nữa chứ.

Tôi cũng đành cam phận mình là thế. Nhà văn ai chả muốn viết, chả muốn dâng hương hoa và mở lối nhân đạo cho đời. Nhưng thà tôi là một người viết ngôn tình mộng mị hay một thế giới ảo tưởng mà người đợi dựa vào đó để tránh né thực tại chứ một thằng theo đuổi hiện thực, thực đến đau lòng thì cũng chịu đến nổi bỏ bút.

Nghĩ đến đây tôi thu dọn đồ đạc. Chuẩn bị ngày mai phải đến nhà xuất bản Hiện thực – Tương lai để làm một người tâng bốc cừ khôi mà thôi… Tự cười thầm, cười với màn đêm tịch mịch, cười với chính nhân cách của mình.

 

 

        

Lời nhắn từ Trọng Đại: Có sửa nhẹ rồi :>>> Cảm thấy cái kết này hợp hơn hehe

Chức năng bình luận chỉ dành cho độc giả đã xác minh tài khoản.

Bạn đã có tài khoản? Đăng nhập ngay.